Μνημεία – Τοπική αρχιτεκτονική

ΤΟΠΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ. ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΟΙΚΙΕΣ

Αξιοπρόσεκτο χαρακτηριστικό της οικοδόμησης στο νησί είναι η θέση των τριών βασικών πόλεων - Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο - στα βόρεια παράλια έτσι ώστε η αλυσίδα της οικιστικής εξέλιξης να είναι αρραγής. Εκτός από τις μεγάλες πόλεις το νησί έχει πολλά χωριά και οικισμούς (μόνιμους και εποχιακούς - μετόχια). Στην πλειοψηφία τους τα χωριά και οι οικισμοί είναι ορεινοί ή ημιορεινοί (μέχρι 800 μέτρα υψόμετρο και ακόμα μεγαλύτερο για τα μετόχια).

Όπως αναφέρει η ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/4146/1442/28-12-1998 - ΦΕΚ 35/Β/26-1-1999, "Χαρακτηρίζουμε ιστορικά διατηρητέα μνημεία που χρειάζονται ειδική κρατική προστασία,

Στον οικισμό της Αυγενικής διασώζονται δυο νερόμυλοι.

Στον οικισμό του Βενεράτου διασώζονται δύο νερόμυλοι κρυμμένοι μέσα στην πυκνή βλάστηση στο φαράγγι του Βενεράτου.

Στο φαράγγι του Καρτερού, χαμένος μέσα στην πυκνή βλάστιση, υπάρχει ο μύλος του Μαραζή.

Στο φαράγγι του Καρτερού υπάρχουν τα ερείπια του μύλου Του Σιγανού στον οποίο σώζεται σε καλή κατάσταση ο χώρος που έδεναν τα ζώα.

Πρόκειται για την οικία του Καπετάν Τσαγκαραντώνη απο το Βενεράτο.

Στον οικισμό του Ρουκανίου υπάρχουν δύο ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες επισκέψιμες Κρήνες.

Στον οικισμό του Αγίου Μύρωνα στον περίβολο της εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής υπάρχει ένας υπεραιωνόβιος ευκάλυπτος όπου δίπλα του υπάρχουν ενετικές κρήνες.

Επίσης υπάρχει Ενετική πετρόκτιστη πηγή στην συνοικία της «Κάτω Βρύσης»

Ενετικό Σαρνίτσι στη θέση Σαρακηνό

Το Σαρνίτσι (δεξαμενή νερού) ανακαλύφθηκε πρόσφατα και βρίσκεται υπό αξιολόγηση.

ΚΡΗΝΗ ΔΑΠΑΝΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΔΑΦΝΩΝ 1897
ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΒΟΥΣΙ