Κεφαλοχώρι της Δημοτικής περιφέρειας Ηρακλείου με πλούσια ιστορία και παράδοση, είναι χτισμένο πάνω στο δίλοφο της αρχαίας Ραύκου (μια από τις 100 πόλεις της ομηρικής Κρητικής Εκατόμπολης) με πανοραμική θέα από όλα τα σημεία του. Απέχει 18 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και έχει υψόμετρο 440 μέτρα.
Η Ραύκος ήταν αυτόνομη και ισχυρή πολιτεία με δικό της νόμισμα, μέλος της Γορτύνιας συμμαχίας και αντίπαλος της Κνωσού και της γειτονικής Λυκάστου με πολυκύμαντη ιστορική διαδρομή.
Το όνομα της κωμόπολης προέρχεται από τον χωριανό μάρτυρα, επίσκοπο Κνωσού(?) και Γορτύνης, Μύρωνα (3ος αιώνας) που μαρτύρησε στους διωγμούς του Δέκιου (249 – 251) και είναι ο πολιούχος της. Ο τάφος του βρίσκεται σε σπηλαιώδη σκήτη στη δυτική πλευρά του υψώματος που είναι χτισμένη η εκκλησία του Αγίου.
Με το όνομα Άγιος Μύρων το χωριό συναντιέται σε βενετσιάνικα έγγραφα του 1281 για πρώτη φορά και έκτοτε σε αρκετά έγγραφα και σε όλες τις απογραφές από το 1577 μέχρι σήμερα. Οι Οθωμανοί το ονόμαζαν Τσατάλ Κιουγιού – Ģatal Köyü (= δίκορφο χωριό) και το αντιμετώπιζαν ως κέντρο επαναστατικών ενεργειών και καταφύγιο επαναστατών λόγω της ισχυρής και οχυρής του θέσης.
Η σπουδαία πολεοδομική εικόνα του χωριού (ιστορικά κτίρια, θαυμάσια αρχιτεκτονικά οικοδομήματα προγενέστερων εποχών, κ.λπ.) καταστράφηκε ολοσχερώς από το σεισμό του 1856. Η καταστροφή του ολοκληρώθηκε από τον Ρεσίτ Πασά Ηρακλείου στις 4 Νοεμβρίου 1866 (σύληση εκκλησιών, καταστροφή του τάφου του Αγίου, πυρπόληση του χωριού, κ.λπ.).
Παρ’ όλες τις καταστροφές που υπέστη η κωμόπολη ο επισκέπτης θα εντυπωσιαστεί με τα δείγματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με πιο χαρακτηριστικά τον τρίκλιτο μεγαλοπρεπή ναό του πολιούχου, το εντυπωσιακό ρολόι του σχολείου, τις πέτρινες κρήνες (1906), θα «ακούσει» μύθους και παραδόσεις (απολιθωμένος Δράκος), θα «κοινωνήσει» την ιστορία του.
Θα απολαύσει εκτός από την υπέροχη θέα, πλούσια παραδοσιακά εδέσματα από αγνά τοπικά προϊόντα στα εστιατόρια και καφενεία, θα γευθεί το τοπικό κρασί «Ολυμπία», ενώ μπορεί να ομορφύνει τις διακοπές του επιλέγοντας ένα από τα εξαιρετικά αγροτουριστικά καταλύματά του (Καταλύματα Δασκαλάκης, Παραδοσιακοί ξενώνες Αγ. Μύρωνα, Vergis Epavlis).
Θα προμηθευτεί παραδοσιακά γευστικά δημιουργήματα από το Συνεταιρισμό γυναικών «Μελισσάνθη», θα επισκεφθεί το εκθεσιακό κέντρο και το Πνευματικό κέντρο της κώμης και θα ικανοποιήσει απόλυτα την θρησκευτική του ευλάβεια, επισκεπτόμενος τους 10 ναούς της κωμόπολης και τη σκήτη του Αγίου με το αγίασμα.
Ο δραστήριος πολιτιστικός σύλλογος οργανώνει κάθε χρόνο στις 7 και 8 Αυγούστου ωραίες εκδηλώσεις προς τιμή του πολιούχου Αγίου Μύρωνα, καθώς και πολύ ενδιαφέρουσες πολυήμερες εκδηλώσεις «Ραύκεια» (1 – 8 Αυγούστου) που έχουν καταστεί πολιτιστικός θεσμός για την περιοχή.
