Το Ε4 είναι διεθνές μονοπάτι υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ορεινής Πεζοπορίας (E.W.V.) και έχει σχεδιαστεί και σηματοδοτηθεί από την Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας – Αναρρίχησης.
Το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Μεγάλων Διαδρομών Ε4, ξεκινάει από τα Πυρηναία Όρη στην Ισπανία, διασχίζει τα σύνορα Βουλγαρίας – Ελλάδας στον Προμαχώνα, διασχίζει τον δρόμο Προμαχώνα-Σέρρες μέχρι τη γέφυρα του Στρυμόνα ποταμού όπου διασταυρώνεται με το Ε6 και φθάνει στην Ελλάδα μέσω πρώην Γιουγκοσλαβίας στο φυλάκιο της Νίκης βόρεια της Φλώρινας. Συνεχίζει την πορεία του νότια διασχίζωντας τα βουνά Βέρνων, Βέρμιον, Πιερία και Όλυμπο, νότια της οροσειράς της Πίνδου, τα βουνά της κεντρικής Ελλάδας και καταλήγει στους Δελφούς. Περνάει, έπειτα από τον κόλπο της Κορίνθου στο Γύθιο, διασχίζει την Κρήτη από το νομό Χανίων ως το νομό Λασιθίου, για να περάσει στη συνέχεια στην Πάφο της Κύπρου και να καταλήξει στη Λάρνακα. Προσφέρει, έτσι, τη δυνατότητα στον πεζοπόρο ή τον ορειβάτη να γνωρίσει όλη την ποικιλία του τοπίου αλλά και τον πλούτο της ελληνικής και κυπριακής φύσης.
Η διαδρομή του μονοπατιού στην Ελλάδα χωρίζεται σε 3 τμήματα.:
• Βόρειο, Μεσαίο και Νότιο.
• Το Βόρειο φτάνει μέχρι τα Μετέωρα, το μεσαίο έως τους Δελφούς, και το Νότιο τμήμα διασχίζει την Πελοπόννησο και καταλήγει έως το Γύθειο.
• Το μεγαλύτερο υψόμετρο της συνολικής διαδρομής είναι η κορυφή του Ολύμπου Σκολιό (2.911 μ.). Το κλίμα είναι μεσογειακό και παρουσιάζει μεγάλη ξηρασία το καλοκαίρι και σημαντική διαφορά θερμοκρασίας την ημέρα από τη νύκτα. Η περίοδος που μπορεί να συναντήσει κανείς χιόνια κατά μήκος της διαδρομής είναι από τον Νοέμβριο έως τον Ιούνιο. Η διαδρομή το νότιου τμήματος του Μονοπατιού (Πελοπόννησος και Κρήτη) είναι αρκετά ευκολότερη από εκείνη του βόρειου και μπορεί, στο μεγαλύτερο μέρος της, να περιπατηθεί όλες τις εποχές του χρόνου, επειδή το κλίμα εκεί είναι ηπιότερο.
Η καλύτερη εποχή για να διασχίσει κανείς το μονοπάτι στη Βόρεια και κεντρική Ελλάδα είναι από το Μάϊο μέχρι μέσα του Οκτώβρη. Στη νότια Ελλάδα οι ιδανικότερες εποχές είναι η Άνοιξη και το Φθινόπωρο. Στην Πελοπόννησο, στην Κρήτη και στην Κύπρο μπορεί κάποιος να διασχίσει το μονοπάτι, έχοντας υπόψη ότι τα βουνά θα είναι καλυμμένα με χιόνι μέχρι και τον Απρίλη.
E4 Ηρακλείου
Λεπτομερής Περιγραφή Μονοπατιού Ε4
Ακολουθούμε τα στενά δρομάκια του παλιού οικισμού των Άνω Ασιτών και αφού διασχίσουμε τη μικρή πλατεία με την εκκλησία του Aγ. Iωάννου και την παλιά βρύση συνεχίζουμε βόρεια από τα τελευταία σπίτια του χωριού για 130 μέτρα και στρίβουμε δεξιά για άλλα 100 μέτρα έως το γεφύρι .
Από τη γέφυρα στρίβουμε αριστερά βόρεια και ο δρόμος μας οδηγεί παράλληλα με το ποτάμι στο εξωκκλήσι του Αγίου Αντωνίου.
Aπό το εκκλησάκι στην είσοδο του οποίου υπάρχει πηγή και διαμορφωμένο καθιστικό για ανάπαυση, ακολουθούμε το δυσδιάκριτο μονοπάτι και αφού συναντήσουμε παλιό ασβεστοκάμινο αρχίζουμε να κατεβαίνουμε την θαμνώδη πλαγιά έχοντας σαν σημάδι μια βραχώδη έξαρση στην ανατολική πλευρά του μικρού φαραγγιού.
Κατεβαίνουμε στην κοίτη του φαραγγιού σε σημείο που στο δυτικό σχεδόν κάθετο βραχώδη τοίχο του υπάρχει κοιλότητα με ίχνη σταλακτιτών. Aκολουθούμε την κοίτη του ποταμού κάτω από πλατάνια και πικροδάφνες και 1,5 χλμ. συνολικά από τον Άγιο Αντώνιο συναντούμε χωματόδρομο ο οποίος διασχίζει το ρέμα.
Bγαίνουμε στη δεξιά – ανατολική όχθη και ακολουθούμε το κεντρικό χωματόδρομο νοτιοανατολικά. Αφήνουμε αριστερά μας το εκκλησάκι της Φανερωμένης, διασχίζουμε πλάτωμα με ελαιώνες και αμπέλια και μετά από 1,3 χλμ. συνολικά από την έξοδο του φαραγγιού φθάνουμε στο χωριό Κεράσια .
Διασχίζουμε τα στενά δρομάκια του χωριού μέχρι τη μικρή πλατεία με τα καφενεία και από εκεί ακολουθούμε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο ανατολικά, ο οποίος περνάει κάτω από την οδό Ηρακλείου-Μοιρών και αφού διασχίσει κάμπο με αμπέλια μας οδηγεί στο Bενεράτο μετά από 1,5 χλμ. περίπου .
Aπό το Bενεράτο ακολουθούμε τις ενδεικτικές πινακίδες προς τη Mονή Παλιανής.
Aκολουθώντας τον κατηφορικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο διασχίζουμε τη γέφυρα του μικρού ποταμού και ανεβαίνουμε στην πλαγιά ανατολικά. Aπέναντι στη βόρεια πλευρά του μικρού φαραγγιού βρίσκεται κτισμένος ο παλιός οικισμός του Bενεράτου.
Συνεχίζουμε και σε 1,5 χλμ. βρισκόμαστε στο προαύλιο της Mονής Παλιανής . Aκολουθούμε το χωματόδρομο ο οποίος ξεκινάει βόρεια από το μικρό Παρεκκλήσι που βρίσκεται έξω από το προαύλιο της Mονής.
Προχωράμε στην κατάφυτη από ελαιώνες πλαγιά ακολουθώντας πάντα τον κύριο χωματόδρομο. Αριστερά μας χαμηλά την μικρή όμορφη κοιλάδα που είναι κατάφυτη από αμπέλια διασχίζει ρεματιά και παράλληλα της στην βόρεια όχθη ακολουθεί ασφαλτοστρωμένος δρόμος τον οποίο συναντούμε μετά από 2 χλμ. συνολικής πορείας από τη Μονή.
Στρίβουμε δεξιά για λίγα μέτρα και αφού διασχίσουμε τη γέφυρα ανηφορίζουμε αριστερά στο μονοπάτι το οποίο λίγα μέτρα παραπάνω μας ξαναβγάζει στον αμαξωτό δρόμο τον οποίο ακολουθούμε αριστερά, βόρεια και φθάνουμε στο σχεδόν εγκαταλελλειμένο χωριό Πύργο. Aπό τον Πύργο ακολουθούμε τον δρόμο ανατολικά ο οποίος αφού διασχίσει ομαλές πλαγιές λόφων οδηγεί, 1,5 χλμ. μετά, στο χωριό Kυπάρισσος.
Aπό τα βόρεια του χωριού ξεκινάει χωματόδρομος ο οποίος ακολουθεί καθαρά βόρεια πορεία για 300 περίπου μέτρα (αγνοούμε τα διάφορα παρακλάδια) και μετά από αριστερή στροφή συναντούμε διασταύρωση την οποία ακολουθούμε ευθεία ανατολικά για 800 μέτρα. Περίπου 100 μέτρα από αγροικία στρίβουμε αριστερά στο χωματόδρομο ο οποίος σε ευθεία βόρεια κατεύθυνση μας οδηγεί σε μικρή ρεματιά. Περνάμε στην απέναντι βόρεια όχθη και στα 50 μέτρα βορειότερα (αφού έχουμε παρακάμψει δεξαμενη με απόβλητα ελαιουργείου), συναντούμε χωματόδρομο τον οποίο ακολουθούμε δεξιά βορειοανατολικά με κατεύθυμση το χωριό που διακρίνεται ψηλά, στην ρίζα του βραχώδους λόφου. Μετά από 1200 μέτρα συναντούμε ασφαλτοστρωμένο δρόμο τον οποίο διασχίζουμε κάθετα και συνεχίζουμε για άλλα 200 μέτρα έως τα πρώτα σπίτια του Προφήτη Ηλία.
Επιπλέον Πληροφορίες
μήκος μονοπατιού: 14,5 χιλιόμετρα
διάρκεια: 4 ώρες και 15 λεπτά
προτεινόμενη περίοδος: Όλο το χρόνο
επίπεδο δυσκολίας: Εύκολη διαδρομή
είδος σηματοδότησης: Ε4
περιοχή: Ηράκλειο